Wat de Disney film "Encanto"​ jou kan leren over jouw werkstijlen (Drivers)

Is het een gevalletje van ernstige vakdeformatie als je met je 9-jarige zoon naar de bioscoop gaat, en helemaal enthousiast bent omdat je naar een Dinsey-film blijkt te kijken met een geweldige uitleg van de Drivers uit de Transactionele Analyse? Wat een buitengewoon sterk staaltje familiedynamieken met bijbehorende Drivers zit hierin!

Jouw levensscript

Als kind neem je al heel jong besluiten over jezelf, anderen en de wereld. Kinderen zijn 100% loyaal aan hun ouders/verzorgers en doen echt alles om liefde te krijgen (en houden). En vaak gaat dit ten koste van henzelf.

Als jong kind start je als het ware de ontwikkeling van je eigen levensscript. Dit script is niets anders dan jouw eigen toneelstuk waarin jij zelf de hoofdrol speelt. Het (onbewuste) doel? Liefde en loyaliteit tonen aan je ouders. En dat blijft zich dan vaak de rest van je leven herhalen. Vaak onbewust. Soms vraag je je dan af waarom jij toch altijd... En dat is dus het script! Een soort voorgeprogrammeerd levensplan dat verloopt volgens een vastgesteld patroon. Het is heel interessant om je daar bewust van te worden. Natuurlijk ook confronterend maar het biedt kansen om uit het toneelstuk te stappen en vrijer te worden.

Drivers & Stoppers; wat zijn dat?

Onderdeel van je script zijn Drivers. Dit zijn boodschappen die je van je ouders (of verzorgers) gehoord hebt. Soms letterlijk, soms wat meer tussen de regels door. En uit die boodschappen heb je conclusies getrokken als ‘Ik mag er zijn als ik ... ben’ (slim, mooi, perfect, sterk, etc.). Meestal heb je 1 of 2 dominante drivers.

De vijf Drivers uit de Transactionele Analyse zijn:

1. Wees sterk
2. Maak voort
3. Doe (de ander) een plezier
4. Wees perfect
5. Doe je best

Encanto & de Drivers

En dan nu naar die prachtige Disney-film ‘Encanto’. In essentie gaat deze film over familiedynamieken en de angst om teleur te stellen. De Drivers ‘Wees sterk’ en ‘Wees perfect" worden prachtig neergezet, maar ook de andere Drivers zijn te herkennen in de film. Wat vooral mooi is om te zien in de film is hoe er veranderingen plaatsvinden in de familiedynamieken vanwege de vrouwelijke hoofdpersoon, Mirabel. Heel langzaam wordt helder wat het kost om sterk of perfect te zijn. Vervolgens komen er letterlijk en figuurlijk barsten.

Wees sterk

Hieronder zie je de clip die de passende titel meekreeg ‘Surface Pressure’. In de film gaat dit stuk om iemand die fysiek sterk is. Wij zullen vooral de minder letterlijke variant herkennen. Prachtig hoe in dit liedje onderscheid wordt gemaakt tussen de buitenkant (het sterke dat anderen van ons te zien krijgen) en de binnenkant.

Under the surface

Wat als je niet meer sterk hoeft te zijn.

Wees perfect

In de film leer je ook het eeuwig perfecte zusje van Mirabel kennen. Over haar zegt Mirabel op een gegeven moment: "Ze weet niet eens wat een bad hair-day is". Ook dan volgt er een prachtig nummer, op het moment dat er barsten komen in haar levensscript met de passende titel ‘What else can you do’. Wat zou jij allemaal kunnen doen als het niet perfect hoeft te zijn?

What Else Can I Do?

Wat als je niet meer perfect hoeft te zijn?

De boodschap voor jou

Echt weer een prachtige Disney! Ook als je niet geïnteresseerd bent in familiedynamieken en levensscripts. Maar net als zo vaak in dit soort animatiefilms zit er een mooie diepere boodschap in. En dit keer één die je als volwassene ook nog veel dieper zou kunnen onderzoeken.

Mocht je het interessant vinden, dan zou je jouw eigen Drivers dus nog veel dieper kunnen onderzoeken. En wat bijvoorbeeld als je Drivers uit de film bij jezelf herkent?

Daarvoor zijn de Allowers (jezelf toestaan) bedacht:

• van "Wees sterk" naar "Wees open en uit je behoefte"
• van "Maak voort" naar "Doe het in je eigen tempo"
• van Doe (de ander) een plezier" naar "Doe jezelf een plezier"
• van "Wees perfect" naar "Zoals je bent ben je goed genoeg"
• van "Doe je best" naar "Doe het maar"

De eerste stap blijft altijd bewustzijn. Het ontdekken van de boodschappen die jij hebt meegekregen door wat je ouders/verzorgers zeiden of deden. Om vervolgens te ontdekken hoe jouw levensscript zich hierdoor gevormd heeft. Doordat je steeds beter ziet wat dit voor jou in het dagelijks leven betekent, zie je ook waar je niet vrij bent en handelt naar deze Drivers. Zonder oordeel, gewoon maar eens beginnen observeren. Daarmee zouden zomaar de eerste scheuren al eens kunnen ontstaan.