Stephen Covey en het paradigma van de hele persoon: hoofd, hart, lichaam en ziel

In onze drukke westerse samenleving ligt vaak een sterke nadruk op de mentale dimensie van ons leven. Onderwijs, carrièreontwikkeling en intellectuele prestaties worden hoog gewaardeerd. Dit is zeker belangrijk, maar we weten inmiddels ook wel dat er meer is dan dat. Stephen Covey's paradigma van de hele persoon benadrukt het belang van het ontwikkelen en in balans brengen van alle vier dimensies van het mens-zijn: fysiek, mentaal, emotioneel en spiritueel.

Mens zijn fysiek emotioneel mentaal en spiritueel

Blog

4 min leestijd

Covey sprak jaren geleden al van het paradigma van de hele persoon en inmiddels is het idee dat we als mens uit 4 verschillende dimensies, ook wel lichamen genoemd, bestaan behoorlijk bekend. Mensen zijn vierdimensionale wezens, met een lichaam, een hoofd, een hart en een ziel. Onze visie die je in al onze coachings- en trainingstrajecten terugziet, is gestoeld op dat paradigma van de complete mens:

Hoofd (mentaal)

Natuurlijk: mentale ontwikkeling helpt je om jouw geest te versterken en je denkvaardigheden te verbeteren. En niet gek ook want elk mens wil groeien en heeft wensen, dromen, doelen en plannen. Om die in de wereld te zetten, moet je wel denkwerk verrichten en je mentale kant ontwikkelen. Maar hoe interessant en bevredigend de mentale dimensie ook is, voor echte resultaten moet je ook aandacht aan de andere drie dimensies geven. Zoals Einstein al zei: “We cannot solve our problems with the same thinking we used when we created them.” En soms is het denken juist datgene wat het probleem veroorzaakt.

Lichaam (fysiek)

Je lichaamshouding is letterlijk ook jouw levenshouding. Het is belangrijk om je lichaamshouding, beweging, voeding en vitaliteit in balans te houden. Daarom zetten wij mensen letterlijk in beweging om geblokkeerde energie weer te laten stromen zodat je daardoor nieuwe mogelijkheden tot je beschikking krijgt. Pratend kom je vaak niet verder dan het topje van de ijsberg. Maar fysieke activiteiten zijn voor veel mensen een zeer effectieve ingang.

Hart (emotioneel)

Emotionele ontwikkeling helpt ons om stress te verminderen en onze emotionele balans te verbeteren. Dit niveau gaat over voelen en verwerken. Wij gebruiken hiervoor bijvoorbeeld zijnsoriëntatie, tafelopstellingen of opstellingen in de praktijkruimte, voice dialogue, verschillende vormen van meditatie en visualisatie en allerhande werkvormen die jou ondersteunen om beter te leren voelen en aanwezig te zijn bij wat is. De methodieken van Tara Brach (acceptatie, compassie) en Kirsten Neff (zelfcompassie) zijn hierbij zeer effectief.

Ziel (spiritueel)

Spirituele ontwikkeling helpt je om jezelf verbonden te voelen met het universum en jouw innerlijke kracht te versterken. In contact komen met je ziel brengt je bij je kern en je diepste waarden, daar is niets ‘zweverigs’ aan. Als jij kunt tappen uit je ziel, dan ontsluit je het grootse potentieel dat in jou verborgen ligt.

Stephan Covey Paradigma hele persoon fysiek emotioneel mentaal spiritueel

Wat kun je hier verder mee?

Hoe meer de 4 verschillende dimensies in balans zijn des te meer bevrediging, geluk, verbinding en energie je zult ervaren. Een eenzijdige focus op één dimensie kan leiden tot stress, burn-out, een gevoel van leegte en relatieproblemen en gezondheidsklachten. Kijk maar eens hoeveel mensen jaarlijks bij de huisarts komen met fysieke klachten waarvan de oorzaak (mogelijk) terug te herleiden is naar een psychische grondoorzaak!

  1. Bekijk eens voor jezelf hoe de balans nu is tussen die 4 dimensies van jezelf? Welke is kleiner (minder ontwikkeld, minder contact mee) en welke is groter (goed ontwikkeld, veel mee bezig of veel contact mee)
  2. Wat is er nodig voor balans? Waar zou je graag meer aandacht aan willen schenken? Wat levert dat je op? Hoe zou je dat willen en kunnen doen?
  3. Weet dat er voor elk van deze dimensies verschillende oefeningen en ook meditaties zijn. Zo kun je voor meer lichaamsbewustzijn bijvoorbeeld een bodyscan doen (een meditatie uit de mindfulness) en voor meer contact met je emoties en je hart kun je bijvoorbeeld meedoen aan onze online training "Ontdek de kracht van je hart". Als je wat meer grip wilt op je gedachten dan kun je je overtuigingen onderzoeken. Hier zijn verschillende methoden voor. In bijna al onze trainingen besteden we hier aandacht aan zoals in de training Persoonlijke Kracht, de Online Loopbaantraining Shape Your Career en in de retraite voor vrouwen.Of luister eens naar deze podcast met voormalig profvoetballer en huidig directeur van Ajax Jan van Halst.
  4. In onze ochtendmeditaties starten we regelmatig met het inchecken bij jezelf op alle 4 dimensies. Je kunt altijd een keer meedoen!

Later dit jaar komt er een e-book over dit onderwerp en een opgenomen meditatie en geleide visualisatie om bij jezelf in te checken op deze 4 dimensies. Wil je op de hoogte blijven? Schrijf je dan in voor onze inspiratiemail!

Wil je echt werk maken van 2024?

Als je voelt dat het in 2024 echt tijd is voor iets anders en je serieus van plan bent om oude gewoontes te doorbreken en de stap te zetten om dat wat je voelt dat in potentie aanwezig is en ligt te sluimeren waar te maken dan kun je je opgeven voor ons online jaarprogramma "de Innerlijke Reis". De pijlers van dit jaarprogramma zijn Zelfreflectie, Practice & Community. Samen met Marion en de groep is er 3 keer per week een live oefenmoment (je kunt het ook later terugkijken) en is er onderling contact. Je krijgt elke maand een nieuwe online module met theorie en oefeningen en in een online workshop van 2 uur kom je samen om uitleg te krijgen, vragen te stellen en samen uit te wisselen en te oefenen. Dit programma helpt je om de vertaalslag te maken van weten naar voelen naar doen. Maak een afspraak voor een gratis intakegesprek als je meer wilt weten!

Marion Reijerink paradigma hele persoon hart