Herken de innerlijke patriarch in jezelf

Precies 19 jaar geleden was ik niet gelukkig in mijn baan bij een bank. Toen ik solliciteerde was ik zo goed als aangenomen bij een groot trainingsbureau. Ik had nog een laatste gesprek met de directeur over de arbeidsvoorwaarden. Toen ik eerlijk vertelde dat ik zwanger was besloot hij: laten we het dan nu maar niet doen. Na je zwangerschap ga je straks zeker minder werken, dat doen alle vrouwen zodra ze de baby eenmaal in hun armen sluiten. Dit jaarcontract moeten we dan verlengen in je verlof, ook niet handig. Ik heb de baan niet gekregen.

Behalve dat het heel jammer was dat deze directeur conclusies trok op basis van aannames, vraag ik me ook af: zou hij dit ook tegen een man gezegd hebben? Vast niet. Onze samenleving is gevormd door een lange geschiedenis van patriarchale structuren. Deze structuren hebben niet alleen invloed gehad op de maatschappelijke orde, maar zijn ook diep verankerd geraakt in ons collectieve onderbewustzijn.

Voice Dialogue: de psychologie van verschillende ikken

Een manifestatie hiervan is de 'innerlijke patriarch', een concept dat voortkomt uit het werk van Hal en Sidra Stone, de grondleggers van Voice Dialogue. Deze innerlijke stem, vol normen, waarden en overtuigingen die we onbewust overnemen, speelt een cruciale rol in hoe we onszelf en de wereld om ons heen zien en beïnvloeden. De innerlijke patriarch heeft een ouderwets wereldbeeld, oordeelt genadeloos, meet met 2 maten en kan heel dominant zijn.

De Innerlijke Patriarch zegt bijvoorbeeld (soms heel subtiel):

• dat vrouwen minder waard zijn dan mannen
• dat vrouwen thuis moeten blijven en voor de kinderen zorgen
• dat vrouwen harder moeten werken en beter hun best moeten doen dan mannen

Deze innerlijke patriarch wordt ook wel de schaduwkoning genoemd, omdat hij werkt vanuit de schaduw; het onderbewustzijn. Je weet vaak niet dat deze stem in je onderbewustzijn actief is. Daarom wordt deze stem wordt ook wel "de onzichtbare kracht die vrouwen tegenhoudt" genoemd.

De innerlijke patriarch bij vrouwen

Voor vrouwen heeft de innerlijke patriarch een bijzonder indringende invloed. Vaak dragen we onbewust nog oude overtuigingen en waarden met ons mee over hoe we ons als vrouwen horen te gedragen. Niet zo gek als je bedenkt dat het nog maar vrij recent is dat vrouwen volledig meedoen aan de werkende maatschappij. Vrouwen leren van jongs af aan deze stem te internaliseren.

De innerlijke patriarch in werking: een voorbeeld

Stel je een scenario voor waarin je wordt geconfronteerd met de uitdaging dat je zieke kind thuis moet blijven van school. Als je partner voorstelt om thuis te blijven met het kind, worstel je mogelijk met een gevoel van tekortschieten als moeder, omdat je niet de persoon bent die voor je zieke kind zorgt. Besluit je zelf thuis te blijven, dan kan je te maken krijgen met gevoelens van schuld of de angst dat je als minder toegewijd wordt beschouwd op je werk. Dit dilemma belicht de diepe wortels van de innerlijke patriarch, die vrouwen in een constante staat van conflict houdt, ongeacht de keuze die ze maken. Je kan het niet goed doen!

Hoe kan Voice Dialogue ons helpen om onze innerlijke patriarch te herkennen?

Voice Dialogue gaat ervan uit dat de innerlijke patriarch verschillend uitwerkt voor mannen en vrouwen. Hij heeft andere verwachtingen van mannen en vrouwen. Bij een Voice Dialogue-sessie stel ik als coach vragen aan de innerlijke patriarch van de coachee. Een belangrijke basisvraag is:

"Als [naam coachee] een man was, hoe zou jij je voelen over haar gedrag in deze situatie?"

of

"Als [naam coachee] een vrouw was. Wat zou je vinden van zijn gedrag in deze situatie?

Maar zelf kun je deze "verwisseltruc" in het dagelijks leven ook toepassen. Op jezelf, op je omgeving, op dingen die je in het nieuws tegenkomt. Bijvoorbeeld; Als Madonna een man was, hoe zou het dan zijn als ze zich zo gedroeg?

Terugkomend op de sollicitatie tijdens mijn zwangerschap: als ik een man was geweest die in het sollicitatieproces had aangegeven een kind te verwachten zou deze directeur dan ook gezegd hebben “dan ga je straks minder werken als het kindje er is. Dat weet ik, etc..” Mijn innerlijke patriarch – als ik een man was geweest – zou waarschijnlijk verbaasd hebben gereageerd. En daar heb je de kern te pakken.

Hoe herken je de innerlijke patriarch?

De eerste stap naar het bevrijden van deze beperkende invloed is dus herkenning. Voor veel vrouwen is dit een uitdaging omdat de stem zo vertrouwd is geworden dat ze hem als eigen beschouwen. Deze stem kan zich uiten in zelfkritiek, twijfel aan het eigen kunnen, of het gevoel niet te voldoen aan de maatschappelijke verwachtingen van vrouwelijkheid en succes.

Wat kun jij doen?

Kan je inzicht krijgen in de invloed van de innerlijke patriarch? Dit vereist een bewust proces van zelfreflectie en -onderzoek. Je kan beginnen met het stellen van vragen als:

• Welke overtuigingen heb ik over mijzelf die me beperken?
• Komt de oorsprong van deze overtuigingen van binnenuit, of zijn ze me opgelegd door externe verwachtingen?

Als je je innerlijke patriarch herkent, erkent en echt doorziet, open je de deur naar een wereld waarin je als vrouw vrij bent. Vrij om je eigen definities van succes en vervulling te creëren. Ongehinderd door de echo's van een patriarchaal verleden. Dit vereist een bewuste inspanning om de stem te herkennen die je vertelt hoe je moet zijn. In plaats daarvan mag je kiezen voor een pad gebaseerd op je eigen waarden, wensen en behoeften.

Aan de slag?

Voel jij dat je jezelf onbewust saboteert? Grote kans dat je hier te maken hebt met de krachten van je innerlijke patriarch. Het goede nieuws is dat het heel kansrijk is om hiermee aan de slag te gaan! We kunnen het bijvoorbeeld meenemen in de doelstellingen van een coachingstraject.

Ook organiseer ik meerdere keren per jaar een retraite die je in contact brengt met je vrouwelijke kracht en waarin we onderzoeken hoe we masculiene en feminiene eigenschappen in balans kunnen brengen. Hierin staan we ook stil bij de beelden die we hebben meegekregen over vrouwzijn.

En wil je helemaal de diepte in? Tijdens de week voor vrouwen in Malaga staan we uitgebreid stil bij de stem van de innerlijke patriarch.

Maak een afspraak voor een gratis intakegesprek als je meer wilt weten!